De ondergrond
Wat zit er eigenlijk in de grond van het Dynamisch Beekdal? Dus wat zien we niet of nauwelijks met het blote oog. Hoe is het landschap van het Dynamisch Beekdal gevormd? En welke grondsoorten komen we tegen als we met een grondboor een bodemprofiel willen bepalen?
Door met name eolische en fluviatiele processen heeft het landschap zich in en rond het Dynamisch Beekdal gevormd. De ijstijden hebben veel (dek)zanden aangevoerd. De rivieren en beekjes hebben daarnaast juist weer andere landschapsvormende processen tot gevolg gehad. Erosie door uitslijten en meanderen van de wateren, maar ook weer sedimentatie, in langzaam stromend water en bij overstromingen zetten juist weer zand en klei af op de oevers en uiterwaarden van de wateren.
Geomorfologische kaart
De Geomorfologische Kaart beschrijft de ‘landvormen’ aan het aardoppervlak van Nederland gemaakt voor een schaal van 1:50.000. De kaart geeft informatie over de vorm, het reliëf en de ontstaanswijze. Aanvullend op de beschrijving van de landvormen is op de kaart informatie te vinden over afwijkende geologische afzettingen in de bovengrond zoals opgebracht materiaal en eventuele bijzonderheden in het reliëf zoals vergravingen. Ook wordt beschreven of de landvorm onder invloed staat van actieve geomorfologische processen, zoals stuivende kust- en landduinen en sedimentatie en erosie in en langs grote rivieren en op slikken en schorren.
Meest voorkomende landvormen in het Dynamisch Beekdal:
Fluviatiel: Landvormen die zijn ontstaan door fluviatiele processen (door erosie of afzetting van materiaal door rivierwater, m.u.v. fluviatiele vormen die zijn ontstaan onder (peri)glaciale omstandigheden)
- Beekdalbodem met meanderruggen en geulen
- Beekoverstromingsvlakte
Eolisch: Landvormen die zijn ontstaan door eolische processen (door erosie of afzetting van materiaal door de wind)
- Dekzandrug
- Vlakte van ten dele verspoelde dekzanden of löss
Bodemkaart
De Bodemkaart beschrijft de bodem van Nederland tot een diepte van 1,2 meter gemaakt voor een schaal van 1:50.000. In dit model wordt informatie gegeven over de ruimtelijke verbreiding van bodemtypen en belangrijke kenmerken van de bodemopbouw (het bodemprofiel.) De Bodemkaart bevat gegevens over de de grondsoort en afzettingswijze, bodemvorming, aard, dikte en samenstelling van lagen in de grond en het kalkgehalte. Ook de aanwezigheid van afwijkende lagen in het bodemprofiel worden weergegeven in de Bodemkaart.
Meest voorkomende bodemtypes in het Dynamisch Beekdal:
- Beekeerdgronden; leemarm en zwak lemig fijn zand
- Hoge zwarte enkeerdgronden; leemarm en zwak lemig fijn zand
- Laarpodzolgronden; leemarm en zwak lemig fijn zand
- Veldpodzolgronden; leemarm en zwak lemig fijn zand
- Gooreerdgronden; leemarm en zwak lemig fijn zand
Dynamisch Beekdal
Wat is er nou interessant of bijzonder aan de bodemsoorten en geomorfologische landvormen in het Dynamische Beekdal?
Ook al komen de genoemde grondsoorten en landvormen op vele plekken in ons land voor, het is zo bijzonder omdat het grotendeels door natuurlijke processen zelf veroorzaakt is. Dus niet zoals bijvoorbeeld de (ook fraaie) stuifduinen die grotendeels door toedoen van de mens ontstaan zijn enkele honderden jaren terug, en nu actief onderhouden worden door de mens. Maar door eeuwenlange natuurlijke processen van afbraak en opbouw door de kracht van wind en het water gevormd. En de mens die met de grote kennis van de natuur en de noodzakelijke behoefte aan nabijheid van water, bewust koos voor bewoning op specifieke plaatsen, zoals de doorwaadbare plek in het water (het Gewad) bij Middelrode, en de eerste bewoning in Hersend (nabij de ovatonde, Runweg). Misschien niet direct spectaculair in zijn verschijningsvorm, maar zeker wel bijzonder in zijn ontstaanswijze!!
Doe het nu zelf: